Greek version of episode n°5 : Μία « γιορτή » πέρα από τα συνηθισμένα, Νταϊάνα Παπαδάκη-Πιερίδου, Παρίσι

1η Μαϊου 2020

Αυτό το επεισόδιο είναι διαφορετικό από τα προηγούμενα. Εδώ, προτίμησα να μιλήσω για την Πρωτομαγιά, μία ημέρα που αφήνει ανεξίτηλα ίχνη στην παγκόσμια ιστορία. Αυτή τη χρονιά, ο COVID-19 δεν επέτρεψε τον εορτασμό της όπως συνηθίζεται.

Ιστορικά, η Πρωτομαγιά είναι μία αξιοσημείωτη ημέρα του 20ού αιώνα αφιερωμένη στους εργαζομένους. Πιο συγκεκριμένα, πρόκειται για τον παραδοσιακό εορτασμό της εξέγερσης των εργαζομένων στο Σικάγο (το μεγαλύτερο βιομηχανικό κέντρο εκείνη την εποχή στις Ηνωμένες Πολιτείες), που ήταν μία από τις πιο ισχυρές στιγμές της ταξικής πάλης.στη σύγχρονη εποχή. Τον Μάϊο του 1886, τα συνδικάτα του Σικάγου εξεγέρθηκαν, απαιτώντας οκτώ ώρες εργασίας καθώς και καλύτερες συνθήκες εργασίας/εργασιακές συνθήκες με το σύνθημα : «Οκτώ ώρες εργασίας, οκτώ ώρες ανάπαυσης-ξεκούρασης, οκτώ ώρες ύπνου». Γιορτάζεται, επίσης, ως η ημέρα του λουλουδιού και της άνοιξης. Αυτή η ημέρα ως απεργία των εργαζομένων και όλες οι υπηρεσίες και επιχειρήσεις είναι κλειστές.

Ο όρος Mai de ’68 (γνωστός επίσης ως γαλλική πρωτομαγιά) περιγράφει την πολιτική και κοινωνική αναταραχή που ξέσπασε στην Γαλλία κατά τους μήνες Μάϊο-Ιούνιο του 1968. Τα γεγονότα ξεκίνησαν με τις κινητοποιήσεις Γάλλων μαθητών και φοιτητών που επεκτάθηκαν με γενική απεργία. Συνεπώς, δημιουργήθηκε μία πολιτική και κοινωνική κρίση από Γάλλους εργαζομένους-εργάτες η οποία άρχισε να παίρνει επαναστατικές διαστάσεις με αποτέλεσμα τη διάλυση της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης και την ανακοίνωση των εκλογών από τον τότε πρόεδρο Charles de Gaulle.

Ωστόσο, σήμερα, εξαιτίας της πανδημίας του κορονοϊού, ο εορτασμός αυτής της ημέρας με διαδηλώσεις (και λουλούδια) είναι εντελώς αδύνατος. Έτσι, οι Γάλλοι πολίτες βρίσκουν άλλους τρόπους για να τη γιορτάσουν : «συναυλίες» με μαγειρικά σκέυη, ομαδικά τραγούδια, διαδικτυακές διαδηλώσεις, πανό με αιτήματα : τα συνδικάτα, των οποίων οι ηγέτες δεν έκρυβαν την απογοήτευσή τους μετά τη συζήτηση, μέσω τηλεδιάσκεψης, με τον πρωθυπουργό Edward Philippe σχετικά με τον περιορισμό των μέτρων της καραντίνας, τιμούν την πρωτομαγιά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και από τα μπαλκόνια.

Αυτός ο διαφορετικός τρόπος εορτασμού της Πρωτομαγιάς από τους Γάλλους αναδεικνύει και επιβεβαιώνει μέχρι σήμερα το πνεύμα της επανάστασης και της αντίστασης, ένα πνεύμα που βρίσκει τις ρίζες του στη Γαλλική επανάσταση του 1789. Οι Γάλλοι πολίτες, παρά τις δύσκολες στιγμές του εγκλεισμού προσπαθούν ακόμα και «περιορισμένοι» να δείξουν το (συν)αίσθημα της διεκδίκησης των κοινωνικών τους δικαιωμάτων. Ομολογώ ότι αυτή η αντί(δραση) μου φαίνεται πολύτιμη και αξιοθαύμαστη.

Παρ’όλ’αυτά, ορισμένοι διαδηλωτές, στο κέντρο του Παρισιού, προς τιμήν της Πρωτομαγιάς σήκωσαν πανό με μηνύματα που απευθύνονταν τόσο στον κορονοϊό όσο και στην γαλλική κυβέρνηση, ενώ κάλεσαν επίσης τον κόσμο να τραγουδάει από τα μπαλκόνια τους. Ένα από τα πανό έγραφε : « Η ζωή μας, ή τα κέρδη τους». Έχω την εντύπωση ότι αυτή η φράση δεν είναι τυχαία. Είναι σαν να επιθυμούν οι άνθρωποι μέσα από αυτό το μήνυμα να δείξουν ότι έχουν συνείδηση της σημερινής κατάστασης σχετικά με τον κορονοϊό και να «αποκαλύψουν» την αλήθεια, μια αλήθεια των πραγμάτων που μπορεί να κρύβεται «σκόπιμα».

Το δίλημμα που θέτουν στο γαλλικό κράτος είναι προφανές : η προστασία των πολιτών ή τα κυβερνητικά κέρδη; Θέτω τον ίδιο προβληματισμό αλλά κατά βάθος γνωρίζω την απάντηση.

Ο εορτασμός αυτού του ιστορικού γεγονότος πραγματοποιήθηκε και σε άλλες χώρες του κόσμου. Για παράδειγμα, στην Ελλάδα (σε αντίθεση με την Γαλλία) η συγκέντρωση συνδικάτων του ΠΑΜΕ στο κέντρο της Αθήνας, στην πλατεία Συντάγματος τίμησε την πρωτομαγιά δημιουργώντας ένα εντυπωσιακό θέαμα.

Έπειτα, ήταν χαρακτηριστικό ότι τόσο κατά την άφιξη όσο και κατά την αναχώρηση καθώς και κατά την συγκέντρωση, λήφθηκαν όλα τα προστατευτικά μέτρα (χρήση γαντιών και μασκών). Πράγματι, τοποθετήθηκαν πινακίδες ακόμη και στο δρόμο για να διατηρηθεί η απόσταση των δύο μέτρων.

Αν και το κίνημα δεν σεβάστηκε τις οδηγίες της κυβέρνησης να μη διεξαχθούν συγκεντρώσεις της πρωτομαγιάς, οι οποίες αναβλήθηκαν ως το επόμενο Σάββατο, η παρουσία της αστυνομίας ήταν διακριτική και καμία σύλληψη δεν έχει αναφερθεί προς το παρόν.

Στην Πολωνία, οι πολίτες γιόρτασαν την Πρωτομαγιά οργανώνοντας μια άτυπη παρέλαση με πολωνικές σημαίες στο χέρι, καθώς οι εορτασμοί της ημέρας ακυρώθηκαν λόγω της πανδημίας. Όμως, στην Τουρκία η Πρωτομαγιά δεν εξελίχθηκε θετικά. Σημειώθηκαν συλλήψεις και συμβάντα με την αστυνομία. Πιο συγκεκριμένα. Στην πλατεία του Ταξίμ, συνελήφθησαν δεκαπέντε άτομα και οκτώ άτομα στην Χαλκηδόνα (ασιατική πλευρά της Κωνσταντινούπολης).

Σύμφωνα με πληροφορίες, οι πρώτες συλλήψεις πραγματοποιήθηκαν στο Ταξίμ όταν μία ομάδα συνδικαλιστών, συμμπεριλαμβανομένου του προέδρου της συνδικαλιστικής οργάνωσης DISK, Αρζού Τσερτζόγλου, ξεκίνησε πορεία παρά την παγκόσμια απαγόρευση της κυκλοφορίας.

Και τότε, συνειδητοποιώ ότι ακόμη και τα μέλη των πολιτικών κομμάτων δεν τήρησαν τις οδηγίες του περιορισμού (μαζικές συγκεντρώσεις). Για ποιό λόγο; Με ποιά κριτήρια λαμβάνουν αυτές τις αποφάσεις; Προσωπικά, πιστεύω ότι λόγω του παγκόσμιου χαρακτήρα της καραντίνας, δεν πρέπει να επιτρέπονται οι συγκεντρώσεις (παράδειγμα της Ελλάδας). Ας μην ξεχνάμε ότι ο κορονοϊός δεν είναι ακόμα διαχειρίσιμος και ακόμη και με τη λήξη της καραντίνας στις 11 Μαϊου στην Γαλλία, θα είμαστε όλοι υποχρεωμένοι να να συνεχίσουμε να τηρούμε τους κανόνες υγιεινής. Επιτρέπει αυτή η περίοδος τη λήψη ρίσκων όπως αυτή του εορτασμού της Πρωτομαγιάς; Ειλικρινά, δεν ξέρω.  

Λέξεις-κλειδιά : εορτασμός, Πρωτομαγιά, περιορισμός